Hoe aangenaam de binnenlucht in huis voelt, heeft vaak te maken met luchtvochtigheid. Is de luchtvochtigheid in huis te hoog of te laag? Dan kan dat kwaaltjes en gezondheidsproblemen veroorzaken én schade berokkenen aan je huis. Maar wat is de ideale luchtvochtigheid? En hoe controleer je dat?
Wat is luchtvochtigheid?
Onder (relatieve) luchtvochtigheid verstaan we het aantal deeltjes waterdamp die op een gegeven moment in de lucht circuleert. Een goede luchtvochtigheid zit tussen de 40% en 60%. De lucht bestaat op dat moment tussen de 40% en de 60% aan deeltjes waterdamp. Het ideale niveau van luchtvochtigheid in huis bedraagt 50%.
Wat als de luchtvochtigheid in huis niet goed zit?
Er zijn twee mogelijke scenario’s: de luchtvochtigheid in huis kan ofwel te laag of juist te hoog zijn. Elk van deze situaties kent zijn eigen gevolgen.
Wat zijn de gevolgen van een te lage luchtvochtigheid?
Bij een te lage luchtvochtigheid is de lucht in huis te droog en ligt de relatieve luchtvochtigheid onder de 40%. Een lage luchtvochtigheid komt vooral voor in de winter omdat de koude lucht minder vocht bevat. Doorgaans kan een te lage luchtvochtigheid de volgende zaken veroorzaken:
- Door een droge lucht, kan je last hebben van kleine kwaaltjes zoals barsten in je lippen, droge ogen, hoofdpijn en irritatie aan je slijmvliezen of je luchtwegen (wat zich uit in een kriebelhoest). Het kan er ook voor zorgen dat je je moeilijker kan concentreren en dat je vermoeider bent.
- Ook kan het kleine schade aanbrengen in je huis onder de vorm van scheurtjes in houtwerk, zoals de vloer of meubels.
Toch is een te lage luchtvochtigheid in huis geen groot probleem. De problemen beginnen pas echt als de luchtvochtigheid te hoog is.
Wat zijn de gevolgen van een te hoge luchtvochtigheid in huis?
Is je luchtvochtigheid te hoog? Dan ligt de relatieve luchtvochtigheid hoger dan 60%. Hiervoor zijn er heel wat verschillende mogelijke oorzaken, die vaak niet altijd even makkelijk op te sporen zijn. Alledaagse bezigheden als wassen, koken, strijken tot gewoonweg ademen en transpireren dragen bij aan een verhoogde luchtvochtigheid. Wetenschappelijke studies tonen namelijk aan dat een doorsnee gezin per dag tot 15 liter overtollig vocht produceert. Dat is niet niks! Maar ook een onderliggend vochtprobleem kan ervoor zorgen dat de luchtvochtigheid in huis te hoog is.
De gevolgen van een te hoge luchtvochtigheid in huis zijn erger dan die van een te lage luchtvochtigheid; zowel voor je huis als voor je eigen gezondheid.
- Je zal vaak condensatievocht opmerken in verwarmde ruimtes zoals je woonkamer of badkamer. Tussen een warme en onverwarmde ruimte ontstaat steeds een luchtverplaatsing. Omwille van het gebrek aan (mechanische) ventilatie zal deze vochtige lucht condenseren in de koudere ruimtes, en meer bepaald op koude oppervlakken.
- Er kan schade aan het huis volgen. Dit komt doorgaans voor in de vorm van schimmel op de muren, loskomend pleisterwerk of behang, houtrot en huismijt en ander ongedierte dat tevoorschijn komt. Zo’n zaken komen vooral voor in de badkamer. Die lucht heeft altijd een hoge luchtvochtigheid – door je te wassen – en is erg gevoelig aan problemen zoals vochtplekken en schimmel. Wanneer je weet dat sommige schimmels in de woning uiterst giftige stoffen afscheiden, wil je dit dus ten alle tijden vermijden.
- Ook ruikt de lucht muf.
- Daarnaast slaat je energierekening mogelijks de pan uit. Een vochtige kamer is namelijk veel moeilijker te verwarmen dan een kamer met een gewone luchtvochtigheid. Studies tonen aan dat je 20% meer energie moet gebruiken om een vochtige kamer te verwarmen.
- Heb je al last van onderliggende aandoeningen? Dan kan een te hoge luchtvochtigheid zorgen voor heel wat gezondheidsproblemen. Een te hoge luchtvochtigheid verergert aandoeningen zoals reuma of astma, de huisstofmijt kan allergieën triggeren en kinderen, ouderen of mensen met een zwakker immuunsysteem kunnen extra last krijgen van de luchtwegen en de longen. Zeker omdat een te hoge luchtvochtigheid ervoor zorgt dat er niet genoeg frisse lucht en zuurstof in de lucht zit.
Het is dus geen luxe om iets te ondernemen als je last hebt van een te hoge luchtvochtigheid in je woning.
De luchtvochtigheid meten
Je kan de luchtvochtigheid in je huis zelf meten met behulp van een hygrometer. Dit is een meetinstrument dat specifiek is ontworpen om de luchtvochtigheid in huis te meten. Dit kan helpen om inzicht te krijgen in de vochtigheidsniveaus in de binnenomgeving.
Om een nauwkeurige meting te garanderen, is het belangrijk om de hygrometer juist te plaatsen. Je wilt uiteraard een representatieve meting van de luchtvochtigheid krijgen, zodat je gepast kan ingrijpen wanneer de lucht te droog of te vochtig blijkt te zijn. Daarom raden we aan om de hygrometer niet aan de wand van een buitenmuur of in de buurt van een raam te plaatsen. De luchtvochtigheid in de buurt van externe muren en ramen wijkt namelijk vaak wat af van de rest van de woning.
Een hygrometer is tegenwoordig verkrijgbaar voor slechts 15 euro. Meestal hebben deze handige apparaten ook andere handige functies.
Hoe kan ik de luchtvochtigheid in huis optimaliseren?
Tips voor een betere luchtvochtigheid in huis
- Je woning voldoende verluchten is altijd een goed idee. Zet dagelijks je ruiten zo’n 15 minuten open, en ventileer extra wanneer je kookt of doucht.
- Wanneer de verhoogde luchtvochtigheid zich beperkt tot één kamer (bijvoorbeeld een vochtige badkamer of slaapkamer), kan een afzuigsysteem of een luchtontvochtiger helpen.
- Zet altijd je dampkap aan tijdens het koken en reinig deze ook regelmatig.
- Kook zo veel mogelijk met deksels, probeer je was zo veel mogelijk buiten te drogen en wacht een tijdje met het openen van je vaatwasser wanneer deze klaar is.
- Soms wordt een afwijkende luchtvochtigheid in huis niet veroorzaakt door slechte ventilatie, maar door een onderliggend vochtprobleem. In dergelijke gevallen is het aan te raden om naast je ventilatiesysteem ook passende vochtbestrijdingsmaatregelen te nemen. Het is verstandig om hiervoor de expertise van een professional in te schakelen.
Een universele en definitieve oplossing: balansventilatie
De beste optimale oplossing, met andere woorden de oplossing die de beste luchtvochtigheid in huis garandeert, is de installatie van een mechanisch ventilatiesysteem, bij voorkeur een balansventilatie. Met een balansventilatie heb je totale controle over de lucht in huis. Heeft de binnenlucht een te hoge luchtvochtigheid? Dan kun je gemakkelijk die lucht naar buiten voeren en verse lucht binnenbrengen. Niet alleen helpt dit om het aantal waterdamp deeltjes in de lucht in huis onder controle te houden, maar het zorgt ook voor een frisse lucht met veel zuurstof. Zaken die ervoor zorgen dat je beter kan ademen en dus minder snel last krijgt van je longen en je luchtwegen.
Heb je last van een te hoge luchtvochtigheid ergens in Vlaanderen? Neem nu contact op met Aquaconsult en onze experts helpen je met veel plezier verder.